Szanuj górską przyrodę
Jan Krzeptowski-Sabała
specjalista ds. turystyki w TPN
Przygotowanie do wyprawy górskiej
Odpowiedzialność to coś więcej niż tylko kontrolowanie swojego zachowania, to także wrażliwość na to, co nas otacza – ludzi, zwierzęta, przyrodę. Odpowiedzialności na szlakach w Tatrzańskim Parku Narodowym uczy nas Jan Krzeptowski-Sabała – pracownik TPN i przewodnik górski.
Trzymajmy się szlaku
Często może nam się wydawać, że górskie szlaki zostały wytyczone tylko po to, by pomóc turystom w orientacji w terenie, ale to nie jest ich jedyna funkcja.
– W sąsiedztwie szlaków mamy nieraz bardzo cenną roślinność, bardzo cienką warstwę gleby. Odbudowa takiego ekosystemu trwa dziesiątki lat – przestrzega edukator Tatrzańskiego Parku Narodowego.
Po górach tylko w ciągu dnia
Z wędrówek po zmroku rezygnujemy nie tylko ze względu na własne bezpieczeństwo, ale też z troski o tatrzańską przyrodę. Noc to czas zwiększonej aktywności dla wielu górskich zwierząt – w tym czasie żerują, migrują, polują . Odpowiedzialny turysta powinien to uszanować i dać w tym czasie zwierzętom spokój.
Nie śmieć i nie dewastuj!
Wszystkie wyprodukowane przez nas śmieci w trakcie górskich wędrówek zabieramy ze sobą. Aby ułatwić sobie to zadanie, używajmy opakowań wielokrotnego użytku. Na przykład napoje możemy przelewać do bidonu, zamiast nosić je w plastikowych butelkach. Jan Krzeptowski-Sabała zachęca do zabrania ze sobą także worka na śmieci. Korzystajmy z niego, gdy na drodze zobaczymy odpadki pozostawione przez mniej odpowiedzialnych turystów.
Niektórzy mogą się zastanawiać, dlaczego na trasach w TPN nie ma pojemników na odpadki, skoro w górach czystość jest tak ważna.
– Na terenie Parku nie spotkamy koszy na śmieci, bo byłyby to miejsca, które przyciągają dzikie zwierzęta, powodując zmianę ich zachowania – tłumaczy przewodnik.
Z gór poza śmieciami powinniśmy zabierać wyłącznie dobre wspomnienia. Branie ze sobą pamiątek w rodzaju roślin czy nawet kamieni może doprowadzić do dewastacji cennych dla dzikiej przyrody terenów. Takie działania mogą wydawać się mało znaczące, ale pamiętajmy, że Tarty odwiedza ponad 4 mln turystów rocznie!
Zwierzęta na dystans
W górach możemy spotkać dziką przyrodę, również dzikie zwierzęta, ale powinniśmy unikać interakcji z nimi, gdyż może być to niebezpieczne i dla nas, i dla nich. Uszanujmy ich dom, starajmy się nie podchodzić zbyt blisko, nie płoszyć ich, a także nie dokarmiać – z pozoru tak niegroźne zachowania mogą wpływać na zwierzęta. Najbardziej pomożemy tatrzańskiej faunie, zostawiając ją w spokoju.
Świeć przykładem
Tatry to nasze wspólne dobro, dlatego warto o nie dbać. Jan Krzeptowski-Sabała zachęca do tego, by każdy był odpowiedzialny za swoje zachowanie i zwracał uwagę tym, którzy zasad nie przestrzegają.
– Nasze zachowanie wpływa na to, jaki ślad po sobie zostawimy. Wpływamy na to, co inni zapamiętają z wycieczki. Czy będzie to hałas na szlaku, czy będzie to cisza, którą możemy się nawzajem cieszyć.
BIOGRAFIA
Jan Krzeptowski-Sabała
Specjalista ds. turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym, absolwent Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, mgr inż. leśnictwa, specjalność: wycieczki przyrodnicze, edukacja ekologiczna. Na co dzień wyznaje filozofię zero waste, którą chętnie propaguje wśród miłośników gór.